Kur Korumalı Mevduat (KKM), TCMB tarafından 21 Aralık 2021 tarihinde piyasaya ilk çıkarıldığında yatırımcıları dövizdeki dalgalanmalara karşı korumak amaçlı ve TL Mevduat Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi kapsamında alternatif bir ürün gibi sunulmuş, zaman içerisinde ise piyasa ihtiyaçlarına göre ürün üzerinde değişiklikler yapılarak ilgili dönemlerde piyasaya destek için alternatif yatırım aracı olarak kullanılmıştır. Verilen hedefler doğrultusunda bankalar, yatırımcılara KKM karşılığında Türk lirasına geçmenin ödülü olarak önce opsiyon primleri sonrasında teşvik primleri devamında ise ek getiri kapsamında çok yüksek getiriler sağlamıştır. Yükselen kur döneminde KKM tüzel kişilere ise vergi avantajları ile döviz mevduat bulundurmanın çok üzerinde getiri kazanmaları için fırsat sağlamıştır. Temmuz 2023 döneminde KKM’nin piyasa büyüklüğü 97,5 milyar $’ a kadar yükselmiştir. Kur dalgalanmasının önüne geçilmek üzere gerçek ve tüzel kişilere sağlanan bu avantajların devlete toplam maliyetinin 2022 ve 2023’te 47.8 milyar dolar’a ulaştığı fark edilince hamle gecikmemiş, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren KKM sisteminde yeni hesap açılamayacağı ve bankalarca verilen ek getirilerin artık ödenmeyeceği duyurulmuştur. KKM sisteminin Türkiye ekonomisine getirdiği maliyetin sadece ödenen para olmadığı aynı zamanda aşırı düşük faiz ortamının devam etmesini sağladığı görülmüştür. Mevcut işleyişin enflasyon problemlerine neden olduğunun anlaşılması zaman alsa da bedelleri ağır olmuştur. KKM’yi tamamen ortadan kaldırmaya yönelik önlemler alınmaya başlanmış, 01 Ağustos 2024 tarihinden itibaren yenilenen KKM’lerde stopaj avantajı ortadan kaldırılmıştır. Son hamle ise bugün bankalara gönderilen bir bildiri ile olmuş ve faiz getirisi yanı sıra banka tarafından karşılanan kur farklarından da stopaj kesileceği belirtilmiştir. Hesaba banka tarafından ek kur farkı ödenmediği durumda faiz geliri dışında ek bir stopaj kesintisi olmayacaktır. Bu haliyle KKM’de kalmanın avantajı mevduat sahipleri için artık bir anlam ifade etmemektedir. Aralık 2021 döneminde $ /TL kuru 11,90 politika faizi %14 seviyelerinde başlayan KKM serüveni bugün itibariyle $/tl kuru 34,25 politika faizi %50 seviyelerine gelmiş haliyle sağlanan avantajlarından da vazgeçilerek KKM’ ye veda etmek üzere son hamle yapılmıştır.
Zamanın eli değdi bize…
