Altın, tarih boyunca ekonomik belirsizlik dönemlerinde güvenli liman olarak görülmüştür. 2025 yılında da güvenli liman olma özelliğini koruyacak gibi görünüyor.
2024 yılı, küresel piyasalardaki oynaklık ve merkez bankası politikalarının etkisiyle altın fiyatlarının öne çıktığı bir dönem olarak dikkat çekmiştir. Yıl boyunca jeopolitik riskler, artan enflasyon ve faiz oranlarındaki dalgalanmalar, altının değerini önemli ölçüde etkilemiştir.
2024 yılında altın fiyatları çeşitli faktörlerin etkisi altında dalgalı bir seyir izlemiştir.
Hangi Faktörler?
Küresel Enflasyon: Enflasyon oranlarındaki artış, yatırımcıları enflasyona karşı koruma sağlayan altın gibi varlıklara yöneltmiştir. Bu durum, talebin artmasına ve fiyatların yukarı yönlü hareket etmesine yol açmıştır.
Merkez Bankalarının Faiz Politikaları: ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere dünyanın büyük merkez bankaları, faiz oranlarında temkinli adımlar atmıştır. Faiz artışının yavaşlaması, altının cazibesini artırmıştır.
Jeopolitik Riskler: 2024’te Ortadoğu ve Doğu Avrupa’daki gerginlikler, yatırımcıların riskli varlıklardan kaçınmasına ve güvenli liman olarak altına yönelmesine neden olmuştur.
2024 yılında altın bir yandan merkez bankalarının alımları diğer taraftan jeopolitik riskler ve belirsizlikler nedeniyle önemli bir yükseliş kaydetmiştir. FED’in faiz indirimleri altın fiyatlarını destekleyen önemli faktörlerden biri olmuştur. Bunun üzerine özellikle Orta Doğu’daki gergin atmosfer ve Rusya-Ukrayna savaşı altına olan talebi artırmıştır.
2025 yılı için öngörüler, altın fiyatlarının yükselişini sürdüreceği yönünde. Bu tahminler FED’ in faiz indirimlerinin devam edeceği, dünyanın çeşitli bölgelerindeki artan ekonomik belirsizlik ve merkez bankalarının altın alımına yönelik hareketlerinin devam edeceği varsayımlarına dayanmaktadır. Altın talebini azaltacak temel faktörler jeopolitik risklerin ve ekonomik belirsizliklerin azalmasıdır.
“Ayşe Teyze” nin de bildiği üzere altının fiyatı dolara bağlı olarak değişiyor. Ama yine küçük bir parantez açalım… Bu dolaylı bağlantıyı şu şekilde izah etmek mümkün: İngilizce “ounce” nin kısaltması olan ONS, altın fiyatını belirleyen birimdir. Altının ons fiyatı, uluslararası piyasalarda ABD doları üzerinden işlem görmektedir. 1 ons, yaklaşık 31.10 gram altına eşittir ve bu değer sabittir.
Gram altın fiyatı şu şekilde hesaplanmaktadır: (ONS/31.10) * $
ONS fiyatı ekonomik ve siyasi gelişmelerden etkilenmektedir. Yukarıdaki formülden de anlaşılacağı üzere ons fiyatı Amerikan dolarının değerinden de etkilenmektedir. Dolar değer kaybettiği dönemlerde ons fiyatı artar.
Ons altın ile gram altın arasındaki fiyat farkı dolar kuru ile ilgilidir. Ons altın fiyatı dolar cinsinden belirlendiği için, dolar kurundaki değişimler ons altın fiyatını etkilemektedir.
Ekonomik Belirsizlikler ve Altın Talebi
2025 yılında küresel büyümede yavaşlama yaşanabilir. Eğer ABD veya Avrupa’daki belli başlı ekonomilerde durgunluk yaşanırsa altına olan talep artabilir.
Enflasyonun yüksek seyrettiği dönemlerde altın, yatırımcılar tarafından tercih edilen bir yatırım enstrümanı olarak tercih edilir. Bu tercih daha çok değer kaybını önlemeye yöneliktir. 2025 yılında merkez bankalarının enflasyon hedeflerine ulaşmak için izleyeceği politikalar, altının popülaritesini artırabilir. Türkiye gibi enflasyonist ortamlarda altına rağbet gösterilmesi rasyonel bir davranış modeli olup bu eğilim altın fiyatlarının artmasını tetikleyen bir durumdur.
2024 yılında ons altın fiyatları yılın ilk yarısında 2.000-2.500 USD bandında seyretmiş, yılın ikinci yarısında ise 3.000 USD seviyelerine kadar yükselmiştir. Altının fiyatında yılın ilk yarısında daha sınırlı bir artış gözlemlenirken, yılın ikinci yarısında belirgin bir yükseliş yaşanmıştır.
Gram Altın
Türkiye’de gram altın fiyatları, ons altın fiyatlarındaki artışa ek olarak döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle yükselmiştir.
2024 yılında altın, yatırımcısına hem ons hem de gram bazında yüksek getiri sağlamıştır. Yıl başında 2.042,78 USD olan ons altın fiyatı, yıl sonunda 3.035,85 USD’ye yükselerek yaklaşık %48’lik bir artış göstermiştir. Benzer şekilde, gram altın fiyatları da yıl içinde belirgin bir yükseliş trendi izlemiştir.
Jeopolitik Riskler ve Güvenli Liman Arayışı
Jeopolitik Gerginlikler: Rusya-Ukrayna savaşı, Orta Doğu’daki belirsizlikler veya Asya-Pasifik bölgesindeki gerilimler ve benzeri ortamlar altına olan talebi artırabilir.
Merkez Bankaları, Faiz Politikaları ve Altın Fiyatlarını Etkileyen Diğer Faktörler:
Faiz Oranları: FED ve diğer büyük merkez bankalarının faiz politikaları, altın fiyatlarını etkileyen önemli faktörlerdir.
• Eğer faiz oranları düşerse, altın yatırımcılar için daha cazip hale gelir.
• Faiz oranlarının artması durumunda altın talebi azalabilir, bu durumda altın bir yatırım aracı olarak daha az cazip hale gelecektir.
Merkez Bankası Alımları: Son yıllarda merkez bankaları büyük miktarda altın alımı gerçekleştirmiştir. Bu trendin 2025 yılında da devam etmesi beklenmektedir ki bu da altın fiyatlarının artmasına neden olacak bir faktördür.
Altın Fiyatlarını Olumlu/Olumsuz Etkileyebilecek Diğer Faktörler:
• Küresel ekonomik toparlanma, istikrarı da beraberinde getireceği için altın fiyatlarında düşüşe neden olabilir.
• Jeopolitik risklerin artması durumunda ise altın fiyatlarının daha da yükselebileceği söylenebilir.
2025 Yılı Trendi
2025 yılı, altın fiyatlarını etkileyebilecek birçok önemli gelişme içerecek gibi görünüyor. Aşağıda, bu gelişmeler ve beklentiler çerçevesinde altının gelecekteki performansına dair öngörülere yer verilmiştir:
Enflasyon ve Resesyon Riskleri: 2025 yılında küresel ekonominin durgunluk riskiyle karşı karşıya kalabileceği öngörülmekte. Enflasyonun kontrol altına alınamaması durumunda, altın talebi artmaya devam edebilir.
Dijital Para Birimlerinin Etkisi: Merkez bankaları dijital para birimlerini daha yaygın hale getirmeye yönelik çalışmalarını hızlandırmıştır. Bu durum, altına olan talebi azaltabilir ya da bir miktar sınırlayabilir.
Talep ve Arz Dinamikleri: Özellikle Çin ve Hindistan gibi ülkelerdeki altın talebi ve merkez bankalarının altın rezervlerini artırma eğilimi, fiyatlar üzerinde destekleyici bir etki yaratabilir.
Jeopolitik Faktörler: Dünya genelindeki siyasi belirsizlikler, güvenli yatırım arayışının devam edeceğine işaret etmektedir.
Altın, 2024 yılında yatırımcılar için sağladığı pozitif getiri ile öne çıkmıştır. 2025 yılı ise ekonomik ve siyasi belirsizliklerin yoğun olduğu bir yıl olarak altının stratejik bir yatırım aracı olma özelliğini koruyacağını göstermektedir. 2025 yılında altının güvenli liman olma özelliğini koruyacağı ve fiyatlarının genel olarak yukarı yönlü bir seyir izleyeceği öngörülmektedir. Ancak, jeopolitik gelişmeler ve merkez bankalarının politikaları gibi faktörler, altın fiyatları üzerinde belirleyici olacaktır.
Altının, enflasyon ve ekonomik dalgalanmalara karşı bir koruma aracı olarak öne çıkması, yatırımcıların altına olan ilgisini sürdürecektir. Ancak, dijital para birimlerinin yaygınlaşması gibi yeni dinamiklerin altın pazarını nasıl etkileyebileceği de dikkatle izlenmelidir. Sonuç olarak, altının 2025 yılı için de önemli bir yatırım aracı olmaya devam edeceği açıktır. Yatırımcıların, altının fiyat hareketlerini ve pazar dinamiklerini dikkatle takip ederek uzun vadeli stratejiler geliştirmeleri, yatırımlarından maksimum verim almalarını sağlayacaktır.
