Finansal teknolojilerin (fintech) yükselişiyle birlikte, geleneksel bankalar, rekabetçi bir pazarda yerlerini korumak için teknolojik yeniliklere uyum sağlamak zorunda kalmışlardır. Müşterilerin dijital kanallar aracılığıyla bankacılık işlemlerini gerçekleştirmek istemeleri, bankaların dijital bankacılık hizmetlerini hızla geliştirmesini gerektirmiştir.
Son dönemde, finansal teknoloji (fintech) alanındaki en önemli trendlerden biri olarak Robotic Process Automation (RPA) yani Robotik Süreç Otomasyonu karşımıza çıkmaktadır. RPA, çalışanları taklit ederek, görevleri tanımlayarak ilgili işin yapılmasını sağlayan yeni bir teknolojidir. Bu görevler sorgu ve hesaplama içerebilir. Çalışanları taklit ederek uygulamalara girer, veri girer, görevleri hesaplar, tamamlar ve çıkış yapar. Bu şekilde benzeri işlerin otomatikleşmesini sağlar.
Bu otomatikleşme Dördüncü Sanayi Devrimi (Endüstri 4.0) ile hayatımıza girmiştir. Endüstri 4.0’ın temel amacı insan gücü ile üretimden makine üretimine geçilip bilgi teknolojileri sayesinde işlerin otomatikleşmesini sağlamaktır.
RPA ne işe yarıyor?
- Bu robotlar insanların yerine e-postalarını kontrol edebilir, fatura tutarı doğrulaması yaparak fatura kesebilir,
- İzin verilen uygulamalara girerek görevlerini hatasız bir şekilde tamamlayıp sistemden çıkış yaparak bu vb süreçlerin otomatikleşmesini mümkün kılar.
- RPA’nın en önemli özelliklerinden biri de, herhangi bir sistem yenilemesi ya da BT alt yapı değişikliği gerektirmemesidir.
- Mevcut alt yapıya ya da sisteme kolaylıkla entegre edilebilen Robotik Süreç Otomasyonu, işletme verimliliğini artırmada önemli bir rol oynarken, maliyetlerin de daha rahat kontrol edebilmesini sağlar.
Peki Neden RPA?
Robotik otomasyon süreci ile yazılım robotları;
- Çalışanların, bir görevi yerine getirirken yazılım sistemleri üzerinde uyguladığı adımları ve etkileşim hareketlerini bire bir öğrenip taklit ederek uygulama ve programlara girebilir,
- Veri okuyup işleyebilir,
- Analiz edip sonucu raporlayabilirler.
RPA (Robotic Process Automation), muhasebe, bilgi teknolojileri (BT) görevleri ve insan kaynakları süreçleri gibi zaman ve emek yoğun işleri otomatikleştirmeyi sağlar. Bu otomasyon, hata riskini azaltarak iş kalitesini ve müşteri memnuniyetini büyük ölçüde artırır. Ayrıca, RPA’nın sunduğu otomatik çözümler sayesinde 7/24 kesintisiz bir şekilde çalışabilir, böylece iş akışının kesintiye uğramasını önemli ölçüde engeller.
RPA, bankacılık süreçlerinde çeşitli alanlarda kullanılarak otomatik rapor oluşturulmasını, muhasebe işlemlerinin yapılmasını, müşteri hizmetlerinde sahtekarlığı önleyici uygulamaların ve müşteri tanıma süreçlerinin geliştirilmesini destekleyebilir. Özellikle son dönemde bankacılık sektöründe artan sahtekarlık vakaları, hem müşteriler hem de bankalar için ciddi maddi kayıplara yol açabilecek ve kurumların itibarına zarar verebilecek önemli bir konu haline gelmiştir. RPA, bu noktada sahtekarlığı önleyici uygulamalar ve müşteri tanıma süreçlerini geliştirmek için kullanılmaktadır.
Dijital teknolojilerin gelişmesiyle sahtekârlık yöntemleri anlık olarak değişmekte ve bir gün içerisinde sayısız saldırı girişimi olabilmektedir. Bu saldırıların belirli bir kanalı olmadığı için kart işlemlerinden, mobil işlemlerden, internet işlemlerinden olup olmadığının tespit edilmesi daha sonrasında izlenerek aksiyon alınması gerekmektedir. Bu sebeple bu işlemler ayrıntılıdır ve zaman almaktadır.
Robotik sistem ve süreç destekleri ile bu tür işlemler anlık olarak izlenebilmektedir. Gereken durumlarda insan gücünün müdahale ve incelemesini beklemeden saldırı olduğunu anlayarak işlemleri engellemekte, müşteriyi koruma altına da alabilmektedir. Bu şekilde, RPA’nın bankacılık sektöründe kullanımı, sahtekarlık vakalarının azaltılmasına ve dolandırıcılık faaliyetlerinin tespit edilmesine yardımcı olurken, müşterilerin ve bankaların güvenliğini ve maddi kaynaklarını korumayı hedeflemektedir.
Bankalar yeni müşteri edinirken, müşteri bankada ilk kez hesap açarken ya da ilk kez bir finansal işlem yaparken yerel ve uluslararası mevzuatlar gereği tüm bilgilerini alarak bankacılık sistemine aktarmalıdır. Müşteri tanıma olarak adlandırılan bu süreç için müşteri bilgileri, müşterinin kimliği üzerinden sisteme gerekli alanlara manuel olarak doldurularak kayıt işlemi gerçekleştirilir. RPA’nın akıllı karakter tanıma desteği kullanımıyla müşteri kimlik bilgileri tarandığı anda kimlik üzerindeki bilgilerin sisteme aktarımı otomatik olarak gerçekleştirilmekte ve bilgilerin doğrulukları kontrol edilebilmektedir.
Bankaların hızla teknolojiye adapte olması ve faaliyet alanlarını geliştirmesi gerçekten büyük bir başarıdır. Ancak bu durumun istihdama etkisi endişe verici olabilir.
Teknolojik gelişmeler ve otomasyon, bazı işlerin insan gücü yerine makineler tarafından yapılabilmesine olanak tanır. Rutin ve tekrarlayan işler, otomatik süreçlere ve yapay zeka sistemlerine devredilebilir. Bu durumda, bazı işlerin ortadan kalkması veya azalması kaçınılmaz olabilir.
Ancak diğer yandan, teknolojinin ilerlemesi yeni iş alanları ve fırsatlar yaratır. Dijital bankacılık hizmetleri, veri analitiği, siber güvenlik gibi alanlarda uzmanlaşmış insanlara ihtiyaç duyulacaktır. Bankaların teknolojik dönüşümü, yeni yeteneklerin ve uzmanlıkların ortaya çıkmasına yol açabilir.
Bu durumda, işgücünün dönüşümü ve eğitimi için gereken önlemlerin alınması önemlidir. Böylece, gelecekteki işgücü bu değişime uyum sağlayabilir ve yeni fırsatlardan yararlanabilir.
