Merkez Bankası’nın perşembe günü politika faizini yüzde 12’den yüzde 11,25’e indirdi. Son yapılan 75 puanlık faiz indirimiyle 7 ayda toplam 1275 puanlık faiz indirimi yapmış oldu. 2019 yılındaki faiz indirimleri ve 2020’nin ilk PPK toplantısında alınan bu kararla hızlı bir faiz indirimi sarmalına giren Türkiye, gerek Türk Lirası mevduatta gerekse Dolar mevduatında negatif reel faiz dönemine girdi.Yani paranın mevduatta kalması demek artık yatırımcının reel olarak zarar etmesi anlamına gelmekte. Peki para hangi adrese gidecek?
Mevduat ve döviz dışında Türk insanının sıcak baktığı iki ana yatırım aracı daha var. Biri gayrimenkul, diğeri altındır. Tabii ki mevduattan çıkacak paranın adresi yatırım fonlarına yönelmesi ya da hisse senetlerinin tercih edilmesi hem mali sistemi hem de ekonomi yönetimini fazlasıyla memnun eder.
Türkiye ve aynı sepette olan ülkeler ile faiz ve enflasyon hangi durumda?
ÜLKELER | POLİTİKA FAİZİ | ENFLASYON | POLİTİKA FAİZİ – ENFLASYON |
Hindistan | 5,15 | 7,35 | -2,20 |
Brezilya | 4,50 | 4,31 | 0,19 |
Rusya | 6,25 | 3.00 | 3,25 |
Meksika | 7,25 | 2,83 | 4,42 |
G. Afrika | 6,50 | 3,60 | 2,90 |
Türkiye | 11,25 | 11,84 | -0,59 |
Ülkemizin yaşadığı negatif reel faiz vatandaşın Türk Lirası mevduatının artık tasarruflarının enflasyona karşı erimeye başlamasıdır.
Peki Türkiye gibi bu durumu yaşayan dünyadaki ülkeler hangileri?
ÜLKELER | POLİTİKA FAİZİ – ENFLASYON |
Macaristan | -3,1 |
Hindistan | -2,2 |
Polonya | -1,9 |
Euro Bölgesi | -1,8 |
Şili | -1,3 |
Çek Cumhuriyeti | -1,2 |
Hong Kong | -1,0 |
Avustralya | -0,9 |
Birleşik Krallık | -0,8 |
Japonya | -0,6 |
Türkiye | -0,6 |
Yeni Zelanda | -0,5 |
Kanada | -0,5 |
Listedeki ülkelerin CDS oranlarına baktığımızda CDS oranı 260 baz puan olan Türkiye’nin en zayıf halka olduğu gerçek. Bu durumun en fazla baskı yarattığı varlık ise Türk Lirası.
Negatif faizin negatif etkilerinden biri de mevduat sahiplerinin son 7 aydır yaptıkları döviz tercihlerinde ortaya çıkmakta. Mevduat sahipleri faizlerdeki düşüş sonucu ve stopajdaki % 15 kesinti nedeniyle son 7 aydır dövize yönelmiş durumda. Son 7 aydır Merkez Bankası’nın faiz indirdiği dönemde yurtiçi yerleşiklerin döviz miktarı 10 milyar artmış durumda.
Merkez Bankası’nın, faiz indirimi yaparken bu verileri göz önünde bulundurmasında, reel faizi enflasyonun birkaç puan üzerinde tutacak bir politika izlemesinde büyük yarar var. Faiz oranını düşüreceğiz derken dolarizasyona yol açmanın ekonomiye maliyeti çok daha ağır olabilir.