AcnTurk Sigorta ve Arex Sigorta’nın faaliyeti durduruldu. Dört ay önce de Aveon Global Sigorta’ya müdahale edilmişti. Böylece son bir buçuk yılda 5 sigorta şirketinin faaliyeti durduruldu. Bu şirketlerden sigorta yaptıranların durumu ne olacak? Noyan Doğan Hürriyet Gazetesi’ndeki köşesinde konuyu analiz etti.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (SEDDK), iki sigorta şirketinin faaliyetini durdurması piyasada bomba etkisi yarattı. Kim bu şirketler? Biri AcnTurk Sigorta, diğeri Arex Sigorta. SEDDK, kötü yönetim, sigortacılık mevzuatına aykırı işlemler ve mali bünye zafiyeti nedeniyle AcnTurk Sigorta ile Arex Sigorta’nın tüm sigorta branşlarında yeni sigorta sözleşme yapma yetkisini kaldırdı. Ayrıca, Arex Sigorta’nın kefalet branşı ruhsatını da iptal etti.
Bu ne anlama geliyor? İki şirketin faaliyeti durdurulmadı ya da şirketlere el konulmadı, ancak bu şirketler artık sigorta poliçesi kesemeyecek; ta ki, ortakları düzenleme ve denetleme kurumunun istediği sermayeyi şirkete koyana kadar. Gereken sermaye konduktan sonra, her iki şirket kaldığı yerden faaliyetine devam edebilecek.
ACNTURK SİGORTA
Faaliyeti geçici süre ile durdurulan şirketlerin durumunu inceledim. Önce AcnTurk Sigorta’dan başlayayım. AcnTurk, bazı sigorta acentelerinin bir araya gelerek kurduğu bir şirket ve 2022 yılında faaliyete geçti. Açıklanan verilere göre 2024 yılını 1.2 milyar TL zararla (net dönem zararı) kapattı. İşin ilginç tarafı şu; Türkiye Sigorta Birliği’nin açıkladığı verilere göre AcnTurk’ün 2024 yılı zararı 202 milyon TL iken, SEDDK’nın yaptığı inceleme sonrası bir gecede şirketin zararı 1.2 milyar TL olarak revize edildi. 2024 yılı verilerine göre de AcnTurk’un özsermayesi eksi 715 milyon TL. Şirketin poliçe sayısı ise 596 binin biraz üzerinde ve bunun 323 bini kasko, 131 bine yakını yangın (işyeri, konut) ve 120 bini de sağlık poliçelerinden oluşuyor.
AREX SİGORTA
Gelelim, Arex Sigorta’ya. 2020 yılında kurulan şirket, 2024 yılını 124 milyar karla (net dönem karı) kapattı ve şirketin özsermayesi 468 milyon TL. Arex’in poliçe sayısı ise 228 binin biraz üzerinde. Bunun de 191 bini sağlık poliçelerinden, 5 bine yakını da kasko sigortasından oluşuyor. İşte bu iki şirketin faaliyeti geçici süre ile durduruldu. Bu süreçte Arex Sigorta’dan açıklama yapılarak, “Haksız karara karşı derhal yasal yollara başvurulacaktır” denildi ve öğrendiğime göre de başvurulmuş. Arex Sigorta ile ilgili ilginç bir durumu da paylaşayım. 2024’ün sonunda Kiler Holding ile Arex Yatırım Holding İtalyan sigorta şirketi Generali’yi (adı sonradan Referans Sigorta oldu) satın aldılar ve halen Referans Sigorta’nın yüzde 8.5 hissesi Arex Yatırım Holding’e ve yüzde 1 hissesi de Arex Sigorta’ya ait.
1.5 YILDA 5 ŞİRKETİN FAALİYETİ DURDURULDU
Şunu da belirtmekte fayda var; bu durum ilk kez de yaşanmıyor. Zarar ettiği ve yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlandığı için 2024’ün Aralık ayında Aveon Global Sigorta’nın da yeni sigorta sözleşmesi yapma yetkisi kaldırılmış, şirket sahiplerinden sermaye koymaları istenmişti. Aradan 4 ay geçti, kimse şirkete sermaye koymadı. Koymadığı için de şirket ortada öyle duruyor. Poliçesini iptal eden primini doğru dürüst iade alamıyor, hasarı olan hasarını alamıyor; sigortalılar oraya buraya şikayet edip duruyor. Daha bitmedi. 2023 yılının kasım ayında da SEDDK, Gri Sigorta ve Mellce Sigorta’ya el koydu ve artık Gri ve Mellce Sigorta yok. Özetle, sadece bir buçuk yıl içinde 5 sigorta şirketine müdahale edildi.
Bu şirketlerin iki ortak noktası var. Birincisi, hiçbirinin trafik sigortası bulunmuyor ki, bu iyi bir haber. Çünkü trafik sigortası olsa, öyle geçici faaliyet durdurma, süre verme gibi durumlar olamazdı; ortalık karışırdı. İkinci ortak özellik ise bu şirketlerin tamamına yakınının mazisinin üç-dört yıl olması ve çoğunluğunun da 2022 yılının başlarında ruhsat almış olması. Sigorta sektörü temsilcileri ise bu duruma, “Belki de bu şirketlere hiç ruhsat verilmemesi gerekiyordu” diyor.
SIRADA BAŞKA ŞİRKETLER VAR MI?
Bu aşamada akıllara şöyle bir soru geliyor, ‘Bir buçuk yılda 5 şirketin faaliyeti durduruldu, sırada başka şirketler de var mı?’ Açıkça söylemek gerekirse, olabilir. Poliçe kesme yetkisi durdurulacak, gerekli önlemler alması istenecek başka şirketler de olabilir. Kaldı ki, sigorta şirketlerinin açıklanan 2024 yılı bilançolarına bakılırsa, bunların hangi şirketler olduğu da ortaya çıkar.
1 MİLYON SİGORTALIYA YOL HARİTASI
Peki, AcnTurk Sigorta, Arex Sigorta ve bunlara 4 ay önce faaliyeti durdurulan Aveon Global Sigortayı da eklersek; bu şirketlerden sigorta yaptırmış olanların durumu ne olacak? Aveon da hesaba katıldığında –ki, son günlerde Aveon’un sigortalılarından çokça şikayet alıyorum- toplam 1 milyona yakın sigortalıdan bahsediyoruz. Bunların içinde fabrikası, tesisi sigortalı olan var, aracına kasko yaptıran var, konutunu sigortalatan var, daha da önemlisi sağlık sigortası yaptırıp da belki bugün yarın acil tedavi görmesi gereken kişiler var. Bu sigortalılar için bir yol haritası çizeyim. Madde madde anlatayım.
Bu şirketlerin şimdilik yeni poliçe kesme yetkisi kaldırıldı ama şirketler faaliyetine devam ediyor. Bu şirketlerin kasalarında para da var. Konutu, işyeri, aracı sigortalı olup da bu süreçte hasar meydana gelirse şirketlere başvuracaklar. Hasarlar ödenecektir. Kasalarındaki para hasar başvurularının hepsini karşılamaya yeter mi; orası kesin değil. Arex Sigorta bu konuda bir açıklama yaparak, hasar başvuru ve ödemelerinde hiçbir sorun olmayacağını duyurdu.
İSTEYEN SİGORTA POLİÇESİNİ İPTAL EDEBİLİR
Bu şirketlerden sigorta yaptıranlar bugün isterlerse, sigorta poliçelerini iptal ettirebilirler. İptal edilen poliçelerin primlerini iade alabilirler mi; burası da pek bilinmiyor. Ancak SEDDK, bu konuda bir duyuru yayımladı. Duyuruda, özellikle Arex ve AcnTurk Sigorta’da poliçesi olan sigortalıların yasadan gelen haklarını kullanarak, mevcut poliçelerini iptal edip, farklı bir sigorta şirketinden yenilemek isterlerse iptal onayı almaksızın bu işlemlerini gerçekleştire-bileceklerini ve gereken kolaylığın sağlanacağını açıkladı.
Bu şirketler-de 300 binin üzerinde sağlık sigortalısı var. Bu kişilerin, olası bir sağlık durumunda, hastaneye başvurdukla-rında, provizyon alıp alamayacakları konusunda durum biraz tereddütlü. Burada da bir belirsizlik var.
SİGORTACILIĞIN İTİBARI ZEDELENİYOR
Son olarak şunu da belirteyim. Sigortalıları ilgilendiren bu tereddütlü ve muallakta olan konulara SEDDK’nın da bir açıklama getirmesi gerekiyor. Muhtemelen de getirecektir. İkincisi, bu şirketler düzenleyici ve denetleyici kurumun istediklerini yerine getirirse faaliyetlerine devam edebilecekler ki, duyduğuma göre bu şirketlerden biri için alıcı da varmış. Yerine getirmezlerse ne olacak? Bu şirketlerin trafik sigortası kesme yetkisi olmadığı için ve diğer tüm sigortalar da bir yıllık olduğundan, yeni poliçe de kesemeye-ceklerinden, bir yıl sonra portföyleri boşalacak ve sadece tabelaları kalacak.
Şunu da ekleyeyim, finansın bankacılıktan sonra en önemli ayağı olan sigortacılıkta, bir buçuk yıl içinde 5 şirketin faaliyetinin durdurulmasının da başta kamu olmak üzere tüm kesimler tarafından sorgulanması gerekiyor. Neden bu şirketler kurulduklarından bir iki yıl sonra sorun yaşadı, neden mali bünye zafiyetine girdi; bunların ciddi ciddi konuşulması gerekiyor. Unutmamak lazım ki, sigorta sektörünün itibarı zedeleniyor.